Asdep

İşsizlik Ödeneğinden Nasıl Yararlanabiliriz?

İşsizlik ödeneğinden nasıl yararlanılır?

Çalışanların kendi istek ve kusurları dışında işlerini kaybetmeleri durumda, yeni bir iş bulana kadar geçen zamanda zor durumda kalmamaları için 2002 yılında işsizlik sigortası kolu kuruluştur.

İşsizlik sigortası ile işsiz geçirilen dönemde meydana gelen gelir kaybının devlet tarafından kısmen finanse edilmesi amaçlanmaktadır.

Bu sistem genel anlamda çalışanların işsiz kaldıkları dönemde niteliklerine uygun daha iyi iş arayabilecekleri, kendilerinin ve ailelerinin maddi anlamda zor durumda kalmayacakları, ülke ekonomisine olumlu katkı sağlayan ve kayıt dışı çalışmayı nispeten azaltan önemli bir düzenlemedir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre 2012 yılı sonunda işsizlik sigortasına toplam 609,245 kişinin başvurduğu ancak bunların hemen hemen yarısının (365,719 kişi) bu ödeneğe hak kazandığı görülmektedir. Bu durum çalışanlarımızın bu haklarından hangi durumda yararlanacakları hakkında bilgi sahibi olmadıklarını göstermektedir.

İşsizlik sigortası kimleri kapsamaktadır?

İşsizlik sigortası genel olarak 4 (a)’lı çalışanları (SSK’lılar), bankalar, sigorta şirketleri, ticaret ve sanayi odalar ve borsa çalışanlarını, kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlardan isteğe bağlı sigortalı olup işsizlik primi ödeyenleri, ay içinde 10 günden az çalışan taksi-dolmuş çalışanlarını ve yine aynı kapsamda Kültür Bakanlığı’nca belirlenen işlerde çalışanları kapsamaktadır.

İşsizlik sigortası başvuru koşulları

İşsizlik sigortasına başvuru yapabilmek için çalışanın;
- Kendi istek ve kusuru dışında işveren tarafından işten çıkarılması,
- İşten ayrıldığı tarihten önceki 120 günü kesintisiz olmak üzere son 3 yıl içinde 600 gün prim ödenmiş olması,
- İşten ayrıldıktan sonra 30 gün içinde işten ayrılış bildirgesi ile birlikte en yakın İŞKUR’a başvuru yapması gerekmektedir (başvurular www.iskur.gov.tr adresinden de yapılmaktadır). İşsizlik ödeneği için işten ayrıldıktan 30 gün sonra yapılacak başvurularda gecikilen süre kadar aylık alma süresi kısalmaktadır. Dolayısıyla işten ayrılan çalışanların 30 günlük süreye önemle dikkat etmeleri gerekmektedir.

Başvuru sonucunda işsizlik ödeneğini hak eden çalışanlara aylıkları bağlanır. İşsizlik ödeneğinin ne kadar süre ile verileceği, ödenen prim gün sayısı ile orantılıdır. Eğer işçinin işten ayrıldığı tarihten önceki son üç yıl içinde;
- 600 gün sigortalı çalışması varsa 180 gün,
- 900 gün sigortalı çalışması varsa 240 gün,
- 1080 gün sigortalı çalışması varsa 300 gün süre ile ödenek alabilmektedir. Ödeneklerin hesabında son dört aylık kazanç dikkate alınarak kişinin günlük kazancı tespit edilmekte ve bu kazancın da yüzde kırkı gelir olarak bağlanmaktadır. Yani son dört ayında asgari ücretle çalışan bir kişinin bugün işsizlik ödeneği 408,60 TL’dir. Bu tutar kişinin aylık gelirine göre hesaplanmakla birlikte asgari ücretin yüzde seksenini geçmemektedir (2013 yılı ikinci dönem için 817,20 TL).

Yine ödenek alma süresi içerisinde çalışan ve onun bakmakla yükümlü olduğu kimseler sağlık hizmetlerinden yararlandırılmakta, İŞKUR tarafından düzenlenen kurslarda kişiye iş kazandırma eğitimleri verilerek yeniden istihdam edilmesinde kolaylık sağlanmaktadır.